การก้าวกระโดดครั้งยิ่งใหญ่สองครั้งเกิดขึ้นในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ซึ่งร่วมกันทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปสู่การผ่าตัดสมัยใหม่ ความชื่นชมในทฤษฎีเชื้อโรคนำไปสู่การพัฒนาและการประยุกต์ใช้ เทคนิค การฆ่าเชื้อ อย่างรวดเร็ว ในการผ่าตัด แอนติเซพซิสซึ่งในไม่ช้าก็กลายเป็นแอสเซพซิสลดการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตจากการผ่าตัดโดยรวมให้อยู่ในอัตราที่ยอมรับได้มากกว่าในยุคก่อนๆ พัฒนาการเหล่านี้เกิดขึ้นพร้อมกับความก้าวหน้าที่สำคัญในด้านเภสัชวิทยาและสรีรวิทยาซึ่งนำไปสู่การพัฒนาของการดม ยาสลบ และการควบคุมความเจ็บปวด วันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2347 ฮานาโอกะ เซอิชูศัลยแพทย์ชาวญี่ปุ่นกลายเป็นบุคคลแรกในประวัติศาสตร์ที่ทำการผ่าตัดโดยใช้ยาสลบได้สำเร็จ  ในศตวรรษที่ 20 ความปลอดภัยและประสิทธิภาพของการดมยาสลบได้รับการปรับปรุงโดยการใช้ท่อช่วยหายใจ เป็นประจำ และเทคนิคการจัดการทางเดินหายใจ ขั้นสูงอื่นๆ ความก้าวหน้าที่สำคัญในการเฝ้าติดตามและยาชา ชนิดใหม่ ที่มี คุณสมบัติ ทางเภสัชจลนศาสตร์และเภสัชพลศาสตร์ ที่ดีขึ้น ก็มีส่วนทำให้เกิดแนวโน้มนี้เช่นกัน ในที่สุด โครงการฝึกอบรมที่เป็นมาตรฐานสำหรับวิสัญญีแพทย์และวิสัญญีพยาบาลก็เกิดขึ้นในช่วงเวลานี้